ტაო-კლარჯეთში ჩვენი მოგზაურობისას მიზნად გვქინდა დასახული ტაო-კლარჯეთელ ქართველებთან-,,ჩვენებურებთან” შეხვედრა, ეს კი ძალიან მნიშვნელოვანი და ამაღელვებელი იყო ჩვენთვის. ტაო-კლარჯეთის ქართველობა ოსმალეთის საზღვრებში აღმოჩნდა XVI საუკუნეში, როდესაც ოსმალებმა მესხეთი დაიპყრეს. მესხების უდიდესი ნაწილი საუკუნეთა განმავლობაში იძულებული გახდა მაჰმადიანობა მიეღო. ამ კუთხეში სარწმუნოებასთან ერთად თურქული ენაც მტკიცედ იკიდებდა ფეხს. საუკუნეების განმავლობაში მესხეთის ბევრ კუთხეში დაიკარგა ქართული ენა და ქართველობის შეგრძნება. თუმცა ნაწილი მესხებისა ინარჩუნებდა მშობლიურ ენასა და ქართველობას. გურჯები ის ქართველები არიან, რომლებიც ცხოვრობენ თურქეთში, ქართულად მეტყველებენ და დღემდე აქვთ შემონახული ძველი ქართული ადათ-წესები. ისინი ისტორიული ტაო-კლარჯეთისა და თურქეთის სხვადასხვა კუთხეში ცხოვრობენ. როგორც ჩვენ გამოვიკვლიეთ, გურჯები, შეძლებისდაგვარად, ცდილობენ ძველი ადათ-წესებისა და ტრადიციების დაცვას. ისინი ზაფხულობით, ერთ დათქმულ დღეს, გადიან იალაღებზე და სახალხო დღესასწაულებს აწყობენ, სადაც ერთმანეთს ეპაექრებიან სიმღერაში, ცეკვაში, შაირობაში, ჭიდაობაში. ასეთი დღეობების ტრადიცია, ძირითადად, ართვინის ვიაილეთშია შემორჩენილი.დღეს თურქეთის ნებისმიერ ქალაქში შეიძლება შეხვდეთ ქართულად მოლაპარაკე ადამიანებს. მათ კარგად იციან თავიანთი წარმომავლობა, ქართული გვარები, სიმღერები, გადმოცემები და ზღაპრები. აინტერესებთ თავიანთი სამშობლოს - საქართველოს დღევანდელი დღე და ფიქრობენ მის მომავალზე.
წარმოშობით ახალციხელი "ჩვენებური"
ქართული ანბანის შესწავლის მსურველთა რაოდენობა დღითიდღე მცირდება , რასაც მიაწერენ ქართველთა მიგრაციას ქალაქებში ,თუმცა მთავარი პასუხისმგებლობა მაინც ოჯახებს ეკისრებათ. არის სოფლები, სადაც ქართულად საუბარი კვლავ იციან. ესენია: არმენხევი, ხევეკი ,გუდახევი, ხუმლახი, ბალხი ,ხოდსუფლია ,უთანი, ვანისხევი, კირვანსი ,ოთხთაეკლესია, ბინათი, წიმწიმი (ციმციმი), უსტამისი, ბორჩხა და სხვა.
და აი, გავემართეთ ,,ჩვენებურებთან” შესახვედრად. ავუყევით მდ. მასისის ულამაზეს ხეობას. სწრაფი მდინარეა მასისი, ხმაურიანი. ისე ბღაოდა, თითქოს ჩვენს დანახვაზე ჭრილობას თავი მოეხსნა და საშინელ ტკივილს განიცდიდა... სადაც ჩვენ მივდიოდით, იმ სოფელს ხევეკი ერქვა. სასტუმროს- ,,მასისი”. ჩვენი მასპინძლები დოლენჯიშვილები იყვნენ. უჭირდათ ქართულად ლაპარაკი, მაგრამ ერთმანეთს მშვენივრად ვაგებინებდით სათქმელს. ისეთი შინაურული ატმოსფერო იყო, რომ თითქოს ერთმანეთის ძალიან ახლობლები ვიყავით და კარგად ვგრძნობდით თავს.
ჩვენი მასპინძლების დახმარებით მეორე საღამოს სასტუმროში თავი მოიყარეს ,,ჩვენებურებმა”. ჩვენ მათ კონცერტი მოვუწყეთ. დასასრულ ყველამ ერთად ვიცეკვეთ ფერხული ანუ მათი სიტყვით რომ ვთქვა ,,ვიფერხულეთ”.საღამო ამაღლებული იყო და დაუვიწყარი... ჩვენ შევთანხმდით, რომ გავაგრძელებთ ერთმანეთთან ურთიერთობას სოციალური ქსელის მეშვეობით.
.ამიერიდან ჩვენ ერთმანეთს აღარ დავკარგავთ, რადგან ვიცით, რომ ერთი ხის სხვადასხვა ტოტზე ამოყრილი ყლორტები ვართ და სულიერად გვაერთიანებს მამა-პაპათა საფლავების, მათი დედულ-მამულის სიყვარული. აღსანიშნავია ის, რომ 400 წლის განმავლობაში ქართველს ქართველი არ მოუკლავს, ქართველს ქართველისათვის არაფერი მოუპარავს, ქართველს ქართველთან კონფლიქტი არ ჰქონია. გამოირჩევიან ერთმანეთის მხარდაჭერით, სიყვარულით, ტრადიციების ერთგულებით, შეკრულობითა და ურთიერთგატანით. ასევე, განასხვავებთ რელიგია, თუმცა რელიგია ყველას პირადი საქმეა. დანარჩენი ყველაფერი საერთო გვაქვს. ჩვენ მაინც ყველანი ქართველები ვართ.
გამომშვიდობება "ჩვენებურებთან"
